Interview met Jack Amesz.

We hebben Jack Amesz ontmoet in de Community of Practice Innovatief gericht Inkopen van PIANOo. In die community ontpopt hij zich als een warm pleit bezorger van samenwerking. In eerste instantie samenwerking tussen (publieke) opdrachtgevers met als doel om de samenwerking met de markt te versterken om zo de bouwsector te vernieuwen en innovatie te stimuleren. Aangezien wij bij Cohezy alles weten en willen weten van samenwerking tussen partijen met uiteenlopende belangen reden genoeg om met Jack in gesprek te gaan.

Jack heeft het fysiek domein in zijn hart gesloten. Na Delft (civiel) werkt hij lange tijd voor Royal Haskoning, is vice-president Azië van het adviesbureau om vervolgens directeur te worden bij COB. In 2008 stapt hij over naar de gemeente Den Haag, waar hij eerst het Ingenieurs Bureau leidt. Vanaf 2016 wordt hij strategisch adviseur en verbindt in die rol alle elementen van het fysiek domein aan elkaar. Vanaf dat moment komt voor hem ook het belang van goed publiek opdrachtgeverschap dominant in beeld.

Het werkmotto van Jack Amesz: “je kan alleen lol maken als je presteert”.
Hij noemt zichzelf een clubjesmens, samen mooie avonturen beleven.

Een normale sector?

Jack begint het gesprek met een prikkelende stelling die aanvankelijk verbazing bij ons wekt, maar later in het gesprek op z’n plek valt. “De bouw wordt pas een normale sector als de eredivisie vrouwen in het voetbal net zo normaal is als de eredivisie mannen”.

De bouw is geen normale sector betoogt Jack, met name vanwege de smalle marges. Dat gevoegd bij de mannen machocultuur zorgt ervoor dat een constructieve wijze van samenwerken, waarbij partijen elkaars belang bedienen, ver te zoeken is.
De huidige aanbestedingsregels helpen ook niet echt. Langdurige samenwerking helpt om anders met elkaar aan de slag te gaan, maar daar benutten we helemaal niet wat wel mogelijk is.

Er zijn pogingen om de cultuur in de bouwsector te veranderen, zoals de Leading Principles in 2016 en de Marktvisie in 2019. Het aantal vrouwen in de sector neemt toe, ook op leidinggevende posten. Jack is hier een groot voorstander van. Dat zijn positieve ontwikkelingen voor Jack maar het is nog te mager en het gaat te langzaam.

Compensatie of Huis op orde?

“En ons werk bij Cohezy dan? Wij proberen met gerichte interventies projecten zodanig soepel te laten verlopen dat partijen als vrienden de streep halen en graag weer samen op pad gaan.”

“Compensatie”, zegt Jack beslist. Jullie zouden niet nodig moeten zijn. “O”, zeggen wij na deze confrontatie verwerkt te hebben “en wanneer is die compensatie dan niet meer nodig?”

“Wanneer het huis op orde is”. Bij Jack is daar sprake van als er een passende aanbesteding is, die langs een tenderboard gaat. Een passende aanbesteding houdt rekening met het project (uiteraard), én de perspectieven van de organisatiedoelen, de sector en met leren en innoveren. Via een tenderboard kunnen we daar op sturen. In de Tenderboard kijken specialisten mee en geven collegiaal advies aan de opdrachtgever. Passend aanbesteden gaat over continuïteit en standaardisering, dankzij een Tenderboard is er intern bekend wat er uitstaat en kunnen er makkelijker combinaties gemaakt worden.

De tenderboard kan ook zien wanneer de eigen systematiek in de weg zit om tot de beste aanbesteding te komen. Dit geeft de opdrachtgever onder meer de kans om proactief aan de voorkant op te treden en eerder met andere projectteams op te trekken.
De gemeente Den Haag zet zwaar in op professionalisering van opdrachtgevers, onder meer met een ontwikkelplatform. Zij wil herkenbaar zijn als opdrachtgever, een kenmerk daarvan is dat Den Haag het de markt eenvoudig wil maken. Wij zijn tevreden wanneer opdrachtnemers zeggen dat ze bij ons het beste kunnen leren en hoe ze kunnen innoveren.

De tenderboard is geen compensatie in de ogen van Jack, de board kan de verhouding tussen opdrachtgever en opdrachtnemer fundamenteel veranderen.
Zeker in de publieke sector kan je het hele systeem bij elkaar krijgen, en samen met collega opdrachtgevers kan je stappen voor verandering zetten.
Natuurlijk is een Tenderboard ook maar een instrument. Professionalisering van het vak opdrachtgeverschap en bewustzijn hoeveel invloed je daarmee hebt zijn belangrijke randvoorwaarden om het te laten werken.

Veel opdrachtgevers organiseren nu nog hun eigen ellende, dat moet stoppen wil de sector normaal worden.

Projectcoaching speelt daarin een belangrijke rol maar voor het echt volwassen worden van de sector is in de ogen van Jack een tenderboard essentieel.

Persoonlijke drijfveer.

Gevraagd naar zijn persoonlijke drijfveer zegt Jack dat hij een overtuigd ingenieur is, die ziet dat de bouwsector nog geen formule 1 is, die de bouwers een fatsoenlijke boterham gunt en die vindt dat er meer vrouwen aan het werk moeten in de sector. Gedrieën menen we in de Watersector de beweging, die Jack zo graag wil, waar te nemen en concluderen we dat het aandeel van vrouwen daar ook wat hoger ligt.

Waarom Den Haag?

“Daar kan ik op strategisch niveau invloed uitoefenen en tegelijk op uitvoerend niveau de vinger aan de pols houden, zodat er daadwerkelijk gebeurt wat ons voor ogen staat. Dan zie je dat er meer tijd voor de voorbereiding komt, dat er goed gekeken wordt naar mogelijke standaardisering en dat we niet altijd weer het wiel willen uitvinden. Opdrachtgevers hebben heel veel invloed, wees je bewust hoe je die aanvaardt en aanwendt.”

Jack schat in dat over 10 jaar de eredivisie vrouwenvoetbal even normaal is als de eredivisie mannen. En dan de bouwsector ook!

Opgetekend door:
Gulian van Maanen
Jolle Landman